„Lata” Annie Ernaux – spotkanie DKK #6

Na pierwszą lekturę w nowym roku wybraliśmy w Dyskusyjnym Klubie Książki „Lata” – powieść francuskiej noblistki, Annie Ernaux.

Przesycona kontekstami francuskiej historii najnowszej, a przede wszystkim kultury i przemian społecznych w tym kraju, książka Ernaux wydaje się być bardzo hermetyczna. Okazało się jednak, że i bez dogłębnej znajomości wydarzeń i osób, można czytać „Lata” z ogromną przyjemnością. W czasie klubowej dyskusji pojawiały się opinie, że to proza niezwykle wciągająca, potoczysta. Trudna do zdefiniowania i w zasadzie wymykająca się literackiej klasyfikacji gatunkowej.

Zachwycił nas język, i tu zdecydowanie warto wspomnieć o dwojgu tłumaczy: Magdalenie Budzińskiej i Krzysztofie Jaroszu, którzy wykonali gigantyczną pracę, aby ten niezwykły tekst stał się czytelny dla polskich czytelniczek i czytelników. A ponieważ jest wśród nas osoba biegle mówiąca po francusku, wiemy z całą pewnością, że gramatyczne zawiłości francuszczyzny bywają szalenie wymagające, niekiedy nie mają swoich odpowiedników w polszczyźnie.

Książka dostępna jest do wypożyczenia w bibliotece zamkowej.

Zarówno „Lata”, jak i „Bliskich”, inną powieść autorki, wydało w Polsce wydawnictwo Czarne.

Informacje o książce z czwartej strony okładki:

Annie Ernaux to bez wątpienia jedna z najważniejszych współczesnych pisarek francuskich, a jej autobiograficzne Lata po raz pierwszy ukazują się po polsku.

„Czy byłabym szczęśliwsza, mając inne życie?” – zdaje się stale pytać Ernaux, prowadząc nas przez kolejne dekady swej biografii, które w mistrzowskim laboratorium jej prozy stają się zarazem biografią całego pokolenia. Od czasów niedostatku po lata kapitalistycznego przesytu. Od powojennej młodości, kiedy rytm życia w małym normandzkim miasteczku wyznaczały święta religijne, po dorosłość, kiedy z nabożną gorliwością czytało się Simone de Beauvoir. Od wstydu wychowania w robotniczej rodzinie po wstydliwe przyjemności klasy średniej. A wszystko to na tle wielkiej historii, której motywem przewodnim było wyzwolenie. Wyzwolenie polityczne, wyzwolenie seksualne, wyzwolenie z klasowych ograniczeń.

Ernaux mierzy się z zagadnieniami rewolucji obyczajowej, postępującego konsumpcjonizmu i sekularyzacji, przywołuje przełomowe momenty dla historii Francji i Europy. „Chciałaby te liczne obrazy siebie, rozdzielone, niezsynchronizowane, połączyć nicią opowieści o swojej egzystencji od narodzin w czasie II wojny światowej aż do dzisiaj. O istnieniu poszczególnym, lecz jednocześnie wtopionym w historię pokolenia”.

Choć Ernaux boleśnie odsłania własne korzenie, udaje się jej zachować dystans, a dzięki brawurowej formie literackiej i wielkiej pisarskiej odwadze oddaje czytelnikom dzieło wybitne i kompletne – opowieść o sobie, konkretnej kobiecie, i o całej generacji, o każdym z nas.